College ziet geen mogelijkheden om budget startersleningen te verruimen

Het college van B en W van Middelburg kan niet voorkomen dat het budget voor startersleningen volgend jaar weer voortijdig op raakt. Dat antwoordt ze op vragen van raadslid Jesse Aarnoutse van LPM. Het is ook een signaal dat de woningmarkt nog steeds oververhit is, zegt het college.

In april meldde Omroep Zeeland dat het budget voor startersleningen in de gemeente Middelburg voor 2024 al op was. Dat terwijl het budget voor 2023 pas in november op raakte. De omroep had daar informatie over opgevraagd.

In de eerste vier maanden van 2024 hebben 35 jongeren met een starterslening een woning kunnen vinden. Na onderzoek naar een eventueel verschil tussen vraagprijs en koopprijs constateert het college dat ‘overbieden’ maar weinig voor komt. Uit een vergelijking met andere Zeeuwse gemeenten blijkt verder dat de regeling voor startersleningen in Middelburg, op die in de gemeente Veere na, de meeste ruimte aan starters biedt.

Al eerder aangegeven

Dat het budget voor de startersleningen al snel op kon raken, is door de wethouder expliciet aangegeven bij de behandeling in de raadsvergadering van 5 juli 2023. De regeling is verder conform het besluit van de gemeenteraad uitgevoerd. Wanneer een aanvrager aan de voorwaarden voldoet, is het niet mogelijk om deze af te wijzen zolang het budget toereikend is. Het college ziet geen mogelijkheden om te voorkomen voordat het budget in 2025 weer voortijdig opraakt.

Al eerder verhoogd

De gemeenteraad heeft naar aanleiding van een motie in de raadsvergadering van 9 november 2022 in het eerste kwartaal van 2023 informatie ontvangen met argumenten en berekeningen per gekozen koopsom en leensom. In de vergadering van 5 juli 2023 heeft de gemeenteraad besloten om per 1 januari 2024 zowel de maximale koopsom als het maximale leenbedrag te verhogen naar respectievelijk 80 procent en 50 procent van de Nationale Hypotheekgarantie (NHG) en 50.000 euro. In 2023 was dat respectievelijk 65 procent van NHG en 40.000 euro.

Naast het hoge tempo van aanvragen is door de verhoging van de te lenen bedragen het budget eerder op dan eerdere jaren. Dat het budget voor de startersleningen nu al op is, ziet het college van B en W als een sterk signaal dat ook de woningmarkt in Middelburg (nog steeds) oververhit is. Niet alleen is dit ontzettend frustrerend voor jongeren zelf, maar wellicht zullen zij woonruimte elders zoeken.

Optelsom

Het is een optelsom van factoren, zegt het college. Ook de bekendheid met de startersregeling zal hebben bijgedragen aan het voortijdig opraken van het budget voor dit jaar. Het college wil zich samen met andere partijen inspannen om het woningaanbod in de gemeente Middelburg zo breed mogelijk te houden, zodat voor iedereen een geschikte woning beschikbaar is of komt. In de eind 2022 vastgestelde Middelburgse Woonagenda wordt samen met de provincie gekeken naar het huidige en toekomstige woningaanbod. Daarbij wordt vooral ingezet op het bevorderen van doorstroming van ouderen, zodat vooral bestaande woningen in goedkopere segment beschikbaar komen voor jongeren en starters.

Nieuwe woningen

Het gemeentelijke budget voor startersleningen is vanzelfsprekend beperkt, stelt het college. Het gaat dan wel om geleend geld dat uiteindelijk weer terugvloeit naar de gemeente. Maar het duurt het wel enige jaren voordat de terugbetaalde leningen weer in voldoende mate beschikbaar komen om opnieuw te
kunnen worden uitgeleend. Ten tweede draagt deze startersregeling volgens het college niet ertoe bij dat fysiek meer woningen gebouwd worden. Waar op moet worden ingezet, is het bouwen van nieuwe woningen.

Foto: Peter Urbanus