Wethouder: ‘Machinefabriek als hotspot Vlissingen voor cultuur, ontmoeten en gezondheid’

De invulling van de Machinefabriek in Vlissingen raakt op stoom. Het college van B en W stelt aan de gemeenteraad voor om er de Bibliotheek van Zeeland, Poppodium De Piek en KipVis te huisvesten. Deze drie partijen zijn enthousiast over de kansen die de onderlinge samenwerking en de huisvesting in de Machinefabriek hen biedt. Onlangs liet het college weten ook in gesprek te zijn over vestiging van een Kerngezondcentrum.

Dit voorstel komt voort uit het onderzoek naar de haalbaarheid van een culturele invulling van de Machinefabriek. De gemeenteraad gaf medio 2023 de opdracht voor dit onderzoek. Daarnaast heeft de gemeenteraad groen licht gegeven voor een parkeergarage in het middelste deel van het complex en wordt er gesproken met huisartsenpraktijk de Getijden over vestiging van een Kerngezondcentrum, met meerdere zorg- en maatschappelijke disciplines onder één dak. Daar zijn ook gelden voor beschikbaar.

Broedplaatsen

De gemeente ziet volgens wethouder Wilfried Boonman de Machinefabriek liefst als de centraal gelegen ‘woonkamer van Vlissingen’, met de culturele instellingen en straks hopelijk het Kerngezondcentrum en sportfaciliteiten. Hier zouden Vlissingers uit verschillende delen van de stad, maar ook studenten van de Kenniswerf elkaar kunnen ontmoeten. De Piek en Kipvis worden ook aangemerkt als broedplaatsen.

In Hal 1 moet voor Podium de Piek wordt gedacht aan een zaal voor maximaal 250 bezoekers. KipVis zou er 15 tot 20 ateliers of expositieruimtes krijgen. Nu zit het kunstenaarscollectief nog antikraak in een oud schoolgebouw in Paauwenburg. Boonman spreekt van een unieke kans, op een unieke plek en een nieuwe ‘hotspot’ voor de binnenstad.

Wind in de Zeilen

In het haalbaarheidsonderzoek is gekeken naar de ruimte die daarvoor nodig is en hoeveel het kost om dit te bouwen. Daarnaast is gekeken wat de jaarlijkse huisvestingslasten voor de culturele functies en de gemeente zijn. Het voorstel van het college is conform het scenario ‘Culturele basis met de wind in de zeilen’. In dit scenario is het uitgangspunt dat drie culturele partijen – Bibliotheek van Zeeland, Poppodium De Piek en KipVis Broedplaats voor Beeldende Kunsten – hun plek vinden in de Machinefabriek, in combinatie met een collectieve ‘huiskamer voor de stad’. Ook voor de professionalisering van de Piek en KipVis worden middelen gereserveerd.

In deze huiskamer komt er ruimte voor bewoners en bezoekers om elkaar te ontmoeten, voor tijdelijke exposities en maatschappelijke of culturele manifestaties. Het college en de partijen voorzien dat door de onderlinge culturele samenwerking er een grote meerwaarde ontstaat voor Vlissingen.

Sterke basis

Het scenario vormt al met al een sterke basis voor de Vlissingse culturele sector, waar de hele gemeente van kan profiteren, zegt de wethouder. Het biedt de mogelijkheid om naast de de drie genoemde instellingen ook andere culturele, educatieve en maatschappelijke partners aan te laten haken, in tijdelijke óf permanente vorm. Hiermee wordt de Machinefabriek een creatieve, educatieve, culturele ontmoetings- en broedplaats, zegt het college.

Door de inzet van budget vanuit de Regiodeal North Sea Port District, het Klimaatfonds en geld vanuit Wind in de Zeilen kunnen de kosten voor de culturele invulling grotendeels binnen de bestaande begroting worden opgevangen. Deze investering komt de toekomstige exploitatie ten goede en maakt die stabiel.

Meerwaarde

Het college beschouwt cultuur echter niet alleen financieel, maar ziet vooral ook de maatschappelijke meerwaarde van cultuur. Cultuur maakt de gemeente aantrekkelijker, vitaler en levendiger. Vanwege de huidige artikel-12 status moet het college echter ook scherpe keuzes maken en afwegen welk voorstel realistisch is.

Een resultaat van deze afweging is het voorstel om hal 3 van de Machinefabriek op dit moment geen permanente invulling als theater-/podiumruimte te geven. Daarover was het college in gesprek met Zeeland Theaters. De benodigde investering bleek financieel niet haalbaar voor de gemeente. Dat betekent niet dat Zeeland Theaters uit beeld is als gebruiker van de Machinefabriek, zegt wethouder Boonman. Voorstellingen in Hal 3 zijn zeker een optie.

‘Plek voor de stad’

Met het voorstel van het college voor hal 3 wordt deze hal voorlopig dus een ‘plek voor de stad’, waar wisselende activiteiten en uiteenlopende evenementen plaats kunnen vinden. Als recente voorbeelden noemt Boonman de Art Fair van KipVis en de vlooienmarkt. Voor Panorama Walcheren liggen er wellicht ook mogelijkheden, maar het lijkt de wethouder niet haalbaar om alle werken die de stichting tentoonstelt in de voormalige RK-kerk aan de Singel ook in de Machinefabriek op te stellen.

Het voorstel van het college wordt op 5 december besproken in de Raadscommissie Algemeen / Sociaal. Bij instemming van de raadscommissie volgt agendering voor de raadsvergadering van 12 december.

(foto: Peter Urbanus)