Gemeenteraad blijft bezorgd over financiën Vlissingen, maar akkoord met zienswijze bij einde Artikel 12

De Vlissingse gemeenteraad is tegen de onttrekking door de Artikel 12-inspecteur van 5 miljoen euro uit de bestemmingsreserve Wind In de Zeilen (WIZ) en 8,6 miljoen euro voor het sociaal domein. De inspecteur wil het geld gebruiken voor sanering van de algemene reserve van de gemeente. Maar meerdere fracties blijven kritisch op de financiële situatie van Vlissingen en hoe het college daar mee om gaat.

De gemeenteraad sprak dinsdag over een zienswijze op het advies van de Artikel 12-inspecteur. Een aantal fracties wilde toch weer in discussie over de Artikel 12-status. Door die Artikel 12-status staat Vlissingen sinds 2015 onder streng financieel toezicht van het rijk. Aanleiding waren destijds grote financiële tekorten op de begroting destijds. Het betekent voor een gemeente dat er extra geld vanuit het rijk komt, maar ook dat alle uitgaven onder een vergrootglas liggen. Inmiddels heeft de Vlissingen de boel weer zo op orde dat de gemeente verwacht weer op eigen benen te kunnen staan.

De Artikel 12-inspecteur adviseert de fondsbeheerders om de Artikel 12-status van Vlissingen te beëindigen. Maar hij wil ook 5 miljoen euro uit de reserve WIZ inzetten voor de sanering van de algemene reserve van Vlissingen. De gemeenteraad is niet blij daarmee. Door het indienen van een zienswijze bij de fondsbeheerders hoopt de gemeenteraad die te kunnen overtuigen. Het college van B en W had een opzet daarvoor gemaakt, maar meerdere partijen konden zich daar nog niet in vinden.

WIZ en sociaal domein

De 5 miljoen euro komt uit het compensatiepakket WIZ van het rijk, vanwege het niet doorgaan van de bouw van een marinierskazerne in Vlissingen. Volgens afspraak valt dat geld geheel buiten het Artikel 12-traject. De inspecteur wil daarnaast 8,6 miljoen aan de reserve voor het sociaal domein onttrekken om dat geld ook te gebruiken voor de verdere sanering van de algemene reserve. Ook dat ziet de gemeenteraad niet zitten. Vlissingen telt veel financieel kwetsbare huishoudens. Verder wil de gemeenteraad de 3,9 miljoen euro voor groot onderhoud aan gemeentelijke accommodaties niet volledig inzetten voor de sanering van de algemene reserve. Met 2,4 miljoen euro daarvan was de inspecteur eerder wel akkoord gegaan.

De gemeenteraad vindt het financieel perspectief van Vlissingen na Artikel 12 van de inspecteur te optimistisch. Vlissingen blijft kwetsbaar, door onvoldoende inkomsten en uitgaven aan zaken waar de gemeente weinig invloed op heeft. Na een decennium als Artikel 12-gemeente vraagt de gemeenteraad om een aanvullende (meerjarige) bijdrage van de fondsbeheerders. Dan kan de gemeente een gezonde eigen reserve opbouwen, ook om tegenvallers op te vangen.

Reacties gemeenteraad

Tijdens de gemeenteraadsvergadering van dinsdag waren er nog wel kanttekeningen. Cor Tromp (SGP) vond dat Vlissingen eigenlijk nog niet toe is aan beëindiging van de Artikel 12-status. Hij was het oneens met de inspecteur dat een hoge onroerende zaakbelasting (OZB) geen probleem is voor de inwoners, omdat de huizenprijzen hier lager liggen. Pim Kraan (POV) vond dat de gemeenteraad de Artikel 12-inspecteur dankbaar mag zijn. “Die heeft tien jaar lang meebewogen en de gemeente op het goede spoor gezet en gehouden. Dat respect missen wij een beetje in deze brief.”

Over die 5 miljoen uit WIZ was wel discussie mogelijk, vond Kraan. Maar hij vond het een kleine prijs als het gaat om het terug krijgen van de financiële zelfstandigheid. Een raadsmeerderheid wilde zo snel mogelijk richting een einde aan de Artikel 12-status. Dan is de onttrekking van gelden voor de sanering van de algemene reserve het logisch gevolg, stelde Kraan. “De fantasiebegroting waarop de exit uit Artikel 12 is gebaseerd hebben wij altijd als een farce beschouwd. Een blunder van de bovenste plank.” Kraan ziet nog steeds een zeer kwetsbare financiële situatie en een gemeentelijke organisatie die niet op orde is.

Voorzieningen

Alex Achterhuis (PSR) stelde dat Vlissingen financieel nog steeds zwak is en onvoldoende in staat om tegenvallers op te vangen. Maar het tegen de afspraken in onttrekken van de 5 miljoen euro van WIZ aan de sanering van de algemene reserve keurde hij af. Dat was niet afgesproken. Als de fondsbeheerders niet mee gaan in de bezwaren van Vlissingen zou de gemeente in zijn ogen naar de rechter moeten stappen.

John Dooms (LPV) sprak zijn dank uit aan de inspecteur en ook aan de inwoners van Vlissingen, die het met een mager voorzieningenniveau en achterblijvend onderhoud aan de openbare ruimte en hoge OZB moeten stellen. Frances Oreel (PvdA) vergeleek het proces met een schuldsanering, waarbij de schuldenaar nog even op z’n plaats wordt gezet. Maar een al te pittige brief leek de PvdA niet zinvol. Ook dreigen met procedures leek de fractie niet verstandig.

Nog niet financieel gezond

Ocker Ghering (D66) zag nog steeds geen financieel gezonde gemeente met een sluitende begroting, maar wel met torenhoge lasten voor de inwoners. Eigenlijk is er geen goede reden om de Artikel 12-status te verlaten, vond hij. Pieter Jan Mersie wees eveneens op de ’torenhoge’ OZB in Vlissingen en achterblijvend onderhoud aan openbare voorzieningen. “Je kunt vinden wat je wilt van de begroting waarop de exit uit Artikel 12 is gebaseerd, maar die is nu eenmaal door een meerderheid van de gemeenteraad geaccepteerd.

Priscilla Kuipers (SP) herinnerde eraan dat er nooit ruimte was voor extra geld voor de minima, vanwege de krappe financiële situatie. Ze vond dat Vlissingen op bepaalde onderdelen nu juist in aanmerking zou komen voor toegang tot de Artikel 12-status.

Keuzes

Angela Werner van Forum voor Democratie (FvD) vond dat Vlissingen nog lang niet toe is aan beëindiging van de Artikel 12-status. Vaak moet er bij allerlei zaken achteraf weer geld bij worden gelegd.

Portefeuillehouder wethouder Geoffrey Sips deelde de zorgen van de gemeenteraad. Maar de wethouder gaf aan dat als de gemeente zelf geen sluitende begroting had gepresenteerd, de inspecteur had kunnen komen met een saneringsbegroting. Dan had hij de keuzes gemaakt en niet de gemeente.

Met uitzondering van de fractie POV kon een meerderheid zich vinden in de brief aan de fondsbeheerders. Wel hadden meerdere fracties amendementen ingediend.

(Foto: Peter Urbanus)