Walcherse gemeenten lijken financieel redelijk gezond met oog op ‘ravijnjaar’ 2026

De Walcherse gemeenten lijken er financieel gezien vrij goed voor te staan, blijkt uit de BDO-benchmark Nederlandse gemeenten. Accountant BDO heeft op basis van jaarrekeningen en meerjarenbegrotingen van alle Nederlandse gemeenten in beeld gebracht hoe die er voor staan en wat de financiële gevolgen van 2026 worden, als de rijksbijdrage sterk wordt verlaagd.

De cijfers zijn gebaseerd op de resultaten over 2023 en de meerjarenbegroting 2024 tot 2028. Verwachte tekorten in de meerjarenbegrotingen hangen sterk samen met het zogenoemde ‘ravijnjaar’ 2026, schrijft BDO. De rijksbijdragen per inwoner dalen in dat jaar drastisch, waardoor gemeenten tezamen ruim 2 miljard euro minder ontvangen. Gemeenten hebben hun eigen manier om te anticiperen op het ravijnjaar. De verschillen zijn groot, zegt BDO. Ongeveer een kwart van de gemeenten verwacht positieve begrotingscijfers, maar de overige gemeenten rekenen op tekorten tot en met 2028. Het valt BDO op dat gemeenten behoorlijk verschillend omgaan met die verwachte tekorten, bijvoorbeeld door wel of niet te gaan bezuinigen.

Bezuinigingen worden merkbaar

De bezuinigingen die gemeenten in hun begrotingen rapporteren, worden merkbaar voor burgers, stelt BDO. Zo gaat het om onder andere de versobering van uitgaven aan buurthuizen, onderhoud van groen en subsidies, maar ook om verhoging van de onroerende zaakbelasting, parkeertarieven en leges. De meeste maatregelen leiden snel tot een financieel resultaat. Maar BDO waarschuwt dat niet alleen naar de effecten op de korte termijn gekeken moet worden. Op lange termijn kan het nadelige effecten en juist extra kosten opleveren. Grootste stijgers qua kosten zijn de WMO en jeugdzorg. Zorgen zijn er ook over onderwijshuisvesting, openbare ruimte en infrastructuur.

Kwaliteit wisselend

Wel constateert accountantsbureau dat de kwaliteit van de gemeentebegrotingen nogal wisselend is. BDO denkt dat de gemeenten het nodige kunnen leren door hun begroting kritischer onder de loep te nemen. Bij de ene gemeente zijn bezuinigingen al verwerkt in de meerjarenbegroting, maar bij de andere moet dat nog gebeuren. Qua opzet en informatiewaarde verschillen de begrotingen onderling sterk. Bij een deel van de begrotingen is het volgens BDO de vraag of de essentie van de cijfers en de toelichtingen voor raadsleden voldoende duidelijk zijn. Vooral nu voorzieningen onder druk staan en lasten worden verhoogd, zouden begrotingen begrijpelijker mogen worden.

Redelijk

De Zeeuwse gemeenten zijn geen topscoorders, maar staan er financieel redelijk voor. Vlissingen kleurt keurig groen en scoort een 9. Esther Kuik van BDO tekent daar bij wel aan dat Vlissingen vanwege de Artikel 12-status een apart geval is. Vanwege de Artikel 12-status staat Vlissingen onder streng toezicht van het rijk, maar krijgt de gemeente ook extra geld. Dat extra geld is dus ook meegerekend bij de beoordeling, zegt Kuik. Middelburg lijkt er ook goed voor te staan en scoort een keurige 8. Veere had over 2023 een gunstige jaarrekening, maar vanwege verwachte financiële zorgen eindigt de gemeente met een cijfer 7.

Middelburg lijkt er financieel goed voor te staan. (foto: Peter Urbanus)