Droogte bestrijden op de volkstuin, met de kraan als allerlaatste optie

Vier millimeter regen viel er tot nu toe in maart op Walcheren, terwijl gemiddeld 56 millimeter hoort te vallen. Hoe moet dat met de plantjes?

Niet alleen de boeren kijken zorgelijk naar het weerbericht. Ook volkstuiniers zien nu de grond in hun tuintje barsten van de droogte. Veel te nat of zoals nu, veel te droog wordt iets waar ze ook op de volkstuinen mee om moeten leren gaan.

Peter Lievense is bestuurslid van de Middelburgse Volkstuinvereniging Kweeklust. Een vereniging met zo’n zevenhonderd hobbytuiniers met tuinen op zeven locaties in de gemeente. Met tweehonderd tuinen is het complex in de Griffioenwijk de grootste locatie van de vereniging. Daar heeft Lievense ook zijn eigen tuin.

Barsten
Veel hinder van de droogte heeft hij nu nog niet. De bodem heeft nog enige reserves. Maar de eerste tekenen dat het een gortdroog begin van het tuinierseizoen is, zijn al te zien. Grote barsten in de grond. Iets wat je normaal associeert met augustus. ,,Pas was het bijna twintig graden, als je dan nog zo’n harde noordenwind hebt, dan gaat het hard hoor”, verzekert hij. ,,En weet je wat het is? Het lijkt wel steeds meer of droogte ervoor zorgt dat het ook droog blijft. Ik hou mijn hart vast. Het zou wel eens een heel droge zomer kunnen worden.”

Als bestuurslid is Lievense verantwoordelijk voor wat de Toekomstvisie 2030 is voor Kweeklust. ,,Tijdens een algemene ledenvergadering hebben we besloten dat we biologisch, biodivers en klimaatbestendig willen worden. In de jaren ’18. ’19 en ’20 stond alles hier keihard gebakken. Een jaar later stond alles weer blank. Toen was er op één dag honderd millimeter gevallen.”

Kweeklust heeft daarom een watercommissie op poten gezet die kijkt hoe de vereniging in de toekomst om moet gaan met heel veel of juist heel weinig water. Hoe kan er water opgeslagen worden in droge perioden en hoe kan water vastgehouden worden wanneer het droog is?

Watertank
De vereniging helpt bijvoorbeeld leden die een duizend liter watertank willen plaatsen om regenwater op te slaan. Water dat op het tuinhuisje valt, loopt naar de tank. Op flink wat tuinen staat al zo’n tank, soms meer dan een. ,,Maar er zijn ook mensen die geen huisje hebben. Wij geven advies wat je dan kunt doen. Je kunt bijvoorbeeld een schuin dak boven die tank bouwen, waardoor je toch water opvangt.”

Ik verwacht niet dat we over vijf jaar nog onbeperkt water kunnen tappen.” Peter Lievense Volkstuinvereniging Kweeklust

Maar wanneer straks in de zomer de temperatuur flink oploopt en regen uitblijft, is zo’n tank ook snel leeg. In dat geval kunnen de tuiniers gebruikmaken van de watertappunten op het complex. Een eindigende oplossing denkt Lievense. ,,Eigenlijk raar om honderden liters drinkwater te gebruiken voor een tuintje. Het wordt steeds moeilijker om water te zuiveren. Denk maar aan PFAS en medicijnresten. Ik verwacht niet dat we over vijf jaar nog onbeperkt water kunnen tappen.”

Wadi
Op zijn eigen tuintje experimenteert Lievense met andere methoden hoe om te gaan met te veel of te weinig water. De wadi die hij er groef bewees zijn dienst al. Te overvloedige regen op zijn tuintje, werd er opgevangen in wat in deze droge periode niet meer dan een flinke kuil lijkt.

De helft van zijn tuin tuiniert hij volgens de permacultuur-methode. Daar wordt niet gespit en laat hij het bodemleven in stand. ,,Moet je daar over een paar maanden kijken, dan staat alles een meter hoog. Dat scheelt enorm hoeveel water er vastgehouden kan worden.” Hoe droog of nat je tuin is, heb je volgens hem voor een groot deel zelf in de hand. Voedselarme grond kan veel slechter water vasthouden dan grond waar wat groeit. En dat scheelt veel. ,,Normale, goede tuingrond bestaat voor vijf procent uit organisch materiaal. Als je maar één procentpunt meer aan organisch materiaal in je tuin hebt, hoef je per vierkante meter vijf liter water minder te besproeien.”